Σύμβολο αγάπης και γονιμότητας για τους Αρχαίους Έλληνες, το κυδώνι ήταν αφιερωμένο στη θεά Αφροδίτη. Η γεύση του στυφή όταν όμως παντρεύεται με τη ζάχαρη ξετρελαίνει τον ουρανίσκο! Το κυδώνι είναι ο καρπός του είδους Κυδωνέα η προμήκης (το μοναδικό είδος του γένους κυδωνιά) και κατάγεται από τη νοτιοδυτική Ασία και την περιοχή του Καυκάσου. Θυμίζει κάτι ανάμεσα σε μήλο και αχλάδι. Οι αρχαίοι Έλληνες το είχαν συνδέσει με τη γονιμότητα και είχε, μάλιστα, εξέχουσα θέση στους γάμους, όπου προσφερόταν ως δώρο, ενώ το χρησιμοποιούσε και η νύφη για να φρεσκάρει την αναπνοή της πριν το μυστήριο. Λέγεται ότι αυτό καθιερώθηκε, γιατί το έδωσε ο Πάρης στη θεά Αφροδίτη ως αντάλλαγμα για την ωραία Ελένη και έτσι έμεινε σαν έθιμο.
Ορισμένες ποικιλίες τρώγονται και ωμές, αλλά συχνότερα τα κυδώνια ψήνονται ή γίνονται γλυκό του κουταλιού. Τα καλύτερα κυδώνια είναι εκείνα που φυτρώνουν στις ακρές της Μεσογείου, καθώς το δέντρο χρειάζεται ήλιο και αφράτο έδαφος. Στην Ελλάδα υπάρχουν μεγάλες καλλιέργειες στον Βόλο και το Πήλιο. Επιλέξτε κυδώνια κίτρινα, σκληρά και μεγάλα, χωρίς στάμπες ή τρυπούλες στην επιφάνειά τους, που αποτελούν ένδειξη προσβολής τους από σκουλήκια. Τα κυδώνια διατηρούνται στο ψυγείο για διάστημα περίπου δύο μηνών, κλεισμένα μέσα σε σακούλα.
Διατροφικά, έχει υψηλή περιεκτικότητα σε νερό, όπως και κάλιο, ενώ περιέχει επίσης βιταμίνη C, A και βιταμίνες του συμπλέγματος Β. Είναι πλούσιο σε φυτικές ίνες και περιέχει αρκετό σίδηρο και φώσφωρο. Η πηκτίνη, μια διαλυτή φυτική ίνα που περιέχει σε μεγάλη ποσότητα, βοηθάει στη δυσκοιλιότητα, στη μείωση της «κακής» LDL χοληστερόλης και στη μείωση της μεταγευματικής γλυκόζης. Επίσης, λόγω της πηκτίνης πήζει εύκολα και παίρνει τη χαρακτηριστική υφή του ζελέ. Το φρούτο αυτό περιέχει επίσης μεγάλες ποσότητες τανίνης που έχει ισχυρή αντιοξειδωτική δράση. Το ωμό κυδώνι χρησιμοποιείται ως βότανο κατά της διάρροιας. Ακόμη, οι σπόροι του έχουν αποχρεμπτικές και μαλακτικές ιδιότητες. Τέλος, αποδίδει 60 Kcal ανά 100γραμμάρια κατανάλωσης, άρα ένα μέτριο κυδώνι μας δίνει περίπου 57 θερμίδες.
Αν επιθυμείτε να ξεφύγετε από τα κλασσικά, το κυδώνι προσφέρεται για πολύ ενδιαφέροντες γλυκόξινους συνδυασμούς. Ενδεικτικά,το γλυκό κυδώνι ταιριάζει με όλα τα γαλακτοκομικά, όπως το παγωτό καϊμάκι. Μαζί με γιαούρτι θεωρείται κλασσική ελληνική συνταγή και συμπληρώνει ιδανικά ένα γεύμα, καθώς μαλακώνει το στομάχι. Με το σιρόπι του και προσθήκη νερού, μπορείτε να φτιάξετε ένα πρωτότυπο αναψυκτικό ή λικέρ. Αρωματίστε το πράσινο τσάι ή τον καφέ σας με λίγο σιρόπι από γλυκό κυδώνι. Τέλος, μαγειρέψτε το με κοτόπουλο ή χοιρινό στο φούρνο, αντί για πατάτες.
Κοντοπίδου Ειρήνη
Κλινικός Διαιτολόγος, M.Sc.
www.adunatizw.gr
