Τις κρύες μέρες των εορτών και όχι μόνο, στη θαλπωρή του σπιτιού μας και κάτω από το στολισμένο δέντρο, επιθυμούμε για συντροφιά κάποιο από τα ζεστά ροφήματα του χειμώνα. Συνήθως, τα ροφήματα ή αφεψήματα του χειμώνα πέρα από ζεστασιά και απόλαυση προσφέρουν πλήθoς ευεργετικών επιδράσεων στην υγεία.
Σαλέπι
Το πιο πιθανό είναι να γνωρίζετε το σαλέπι, από τους πλανόδιους πωλητές που κυκλοφορούν τις κρύες ημέρες του χειμώνα σε πόλεις της Βόρειας Ελλάδας. Το σαλέπι το βρίσκουμε σε μορφή σκόνης, η οποία προέρχεται από ένα είδος άγριας ορχιδέας. Αυτό το είδος ορχιδέας έχει και αφροδισιακές ιδιότητες, για αυτό και ονομάζεται και σερνικοβότανο. Χρησιμοποιείται για την παρασκευή παγωτού καϊμάκι, προσδίδοντας μαστιχωτή υφή, ή γίνεται ρόφημα. Το ρόφημα έχει γλυκιά γεύση, χωρίς πολλές θερμίδες και λειτουργεί ως αποσυμφορητικό, μαλακώνοντας το λαιμό. Περιέχει μπαχαρικά, συνήθως γαρύφαλλο, κανέλλα και πιπερόριζα, και γι’ αυτό θεωρείται θερμαντικό, αντιοξειδωτικό και αφροδισιακό. Είναι πλούσιο σε άμυλο, φώσφορο, ιώδιο και ασβέστιο. Η βασική του ουσία είναι κολλώδης και ονομάζεται βασσαρίνη, η οποία όταν βράσει με νερό, προσφέρει αποχρεμπτικές και καταπραϋντικές ιδιότητες τόσο στο αναπνευστικό όσο και στο γαστρεντερικό μας σύστημα. Τα πιο γνωστά είδη είναι το σαλέπι από την Πόλη, το σαλέπι Ιωαννίνων και το σαλέπι θαλάσσης που προέρχεται από είδος φυκιών της Ισλανδίας.
Κακάο
Ένα ζεστό χειμωνιάτικο ρόφημα, με λίγες θερμίδες και πλούσια αντιοξειδωτική δράση. Η συγκέντρωση αντιοξειδωτικών στο ζεστό κακάο, σύμφωνα με έρευνες, είναι σχεδόν διπλάσιες από ότι στο κόκκινο κρασί ή στο πράσινο τσάι. Το κακάο περιέχει υψηλές συγκεντρώσεις σε φλαβονοειδή, οι οποίες αποτρέπουν το σχηματισμό ελεύθερων ριζών, προστατεύοντας από τη γήρανση, τα καρδιαγγειακά νοσήματα, βοηθώντας τη λειτουργία της καρδιάς και την κυκλοφορία του αίματος, και την εμφάνιση ορισμένων μορφών καρκίνου. Λόγω της θεοβρωμίνης που περιέχει, μπορεί να βοηθήσει και τον επίμονο βήχα καθώς και να διεγείρει την έκκριση ενδορφινών, ορμονών που προσφέρουν αίσθημα ευεξίας και βελτιώνουν τη διάθεση. Ακόμη, είναι πολύ πλούσιο σε σίδηρο, ψευδάργυρο, κάλιο και σελήνιο. Η διαφορά του ροφήματος σοκολάτας με αυτή του ροφήματος κακάο είναι ότι περιέχει συνήθως γάλα πλούσιο σε λιπαρά, αρκετή ζάχαρη και έχει μικρότερη περιεκτικότητα σε κακάο. Τόσο διατροφικά όσο και θερμιδικά είναι προτιμότερο να προτιμούμε το ρόφημα κακάο.
Τσάι
Οι διάφορες μορφές τσαγιού είναι ο απόλυτος πρωταγωνιστής του χειμώνα και για πολλούς αποτελούν μέσο ενυδάτωσης και ελιξίριο νεότητας! Γενικά, όλα τα είδη τσαγιού περιέχουν ως βασικά συστατικά κατεχίνες, καφεϊνη, θεανίνη και βουτυρικό οξύ. Το πιο γνωστό και περισσότερο ευεργετικό, λόγω των αντιοξειδωτικών που περιέχει, είναι το πράσινο τσάι. Προκαλεί διούρηση, θεωρείται αντιγηραντικό και βοηθάει στην προστασία από καρδιαγγειακά νοσήματα μειώνοντας την κακή LDL χοληστερόλη. Το τσάι του βουνού κατέχει την πρώτη θέση στην άμυνα κατά του κρυολογήματος, γιατί επιδρά ευεργετικά σε φλεγμονές, είναι αναλγητικό και αγχολυτικό. Δεν έχει διεγερτική δράση και μπορεί να καταναλωθεί ακόμη και πριν τον ύπνο. Επίσης, καταπολέμα τη δυσπεψία και διάφορων ειδών γαστρεντερικές διαταραχές. Στο μαύρο τσάι, τα φύλλα έχουν υποστεί πλήρη ζύμωση γι’ αυτό έχουν αποκτήσει το μαύρο χρώμα. Περιέχει λιγότερα αντιοξειδωτικά συστατικά, συγκριτικά με το πράσινο, κυρίως κατεχίνες, αλλά έχει εξίσου ευεργετικές ιδιότητες. Προσθέστε προαιρετικά ελάχιστο μέλι και καταναλώστε τα αντί για καφέ.
Βότανα
Από την έγχυση των αγαπημένων μας βοτάνων μπορούμε να πάρουμε μια ποικιλία αφεψημάτων. Η χώρα μας είναι πολύ πλούσια σε βότανα και κάθε περιοχή έχει τα δικά της με πολλές ευεργετικές ιδιότητες για την υγεία και τη διάθεση. Ένα από τα πιο γνωστά είναι το χαμομήλι που είναι γνωστό για τις αγχολυτικές και αντισηπτικές του ιδιότητες. Ανακουφίζει από τη δυσπεψία και βοηθάει σε γαστρεντερικές διαταραχές. Περιέχει βιταμίνη C, σίδηρο, φώσφορο και ψευδάργυρο. Το φασκόμηλο έχει ισχυρή αντιοξειδωτική δράση και ανακουφίζει από τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης, γιατί είναι πλούσιο σε φυτοστερόλες. Ακόμη, περιέχει βιταμίνες Α, Β και C, μαγνήσιο, ασβέστιο και σίδηρο. Η βαλεριάνα, λειτουργεί ως ήπιο ηρεμιστικό του νευρικού συστήματος. Έχει ηρεμιστική και αντισπασμωδική δράση. Επιπρόσθετα, το ρόφημα εχινάτσιας, λειτουργεί τόσο προληπτικά όσο και κατασταλτικά στα συμπτώματα κρυολογήματος και στη θωράκιση του ανοσοποιητικού μας συστήματος.
Ζεστό κρασί
Συνηθίζεται κυρίως σε γερμανόφωνες χώρες της Ευρώπης, με την ονομασία Glühwein, αλλά τα τελευταία χρόνια κερδίζει έδαφος και στη χώρα μας και τείνει να καθιερώθει ως συνήθεια κατά την εορταστική περίοδο του Δεκεμβρίου. Σε κάθε χώρα το συνάνταμε στις υπαίθριες Χριστουγεννιατικές αγορές με μικρές παραλλάγες, όσον αφορά το είδος του κρασιού και την ποικιλία των μπαχαρικών που προστίθενται. Συνήθως, καταναλώνεται ζεστό και για την παρασκευή του χρησιμοποιείται κόκκινο ξηρό κρασί, ζάχαρη, μέλι, κανέλα, γαρύφαλο και χυμός ή φλούδα από πορτοκάλι ή λεμόνι. Θεωρείται θερμαντικό εξαιτίας του αλκοόλ αλλά και με αντιοξειδωτική δράση από το πλήθος μπαχαρικών και εσπεριδοειδών που περιέχει.
Απολαύστε ένα από τα ζεστά ρόφηματα του χειμώνα παρέα με αγαπημένα πρόσωπα και ευεργετηθείτε από τις ιδιότητές τους.
Κοντοπίδου Ειρήνη,
Κλινικός διαιτολόγος, M.Sc.
www.adunatizw.gr
